หลายคนมีคำถามว่าทำไมต้องดมยาสลบ การดูดไขมันในหลายๆ คลินิกไม่ได้ดมยาสลบ แถมกลับบ้านได้เลยไม่ต้องนอนพักด้วยซ้ำไป ยาสลบมีความจำเป็นในการดูดไขมันจริง ๆ เหรอ ก่อนที่จะรู้ว่าจำเป็นหรือไม่ เรามารู้จักกันก่อนว่ามีวิธีไหนบ้างที่ช่วยให้ไม่เจ็บเวลาผ่าตัดดีกว่าครับ
การระงับเจ็บปวดในการผ่าตัดทำได้หลัก ๆ 3 แบบ โดยสามารถใช้ร่วมกันได้เพื่อให้คนไข้รู้สึกสบายที่สุด
- ยาชาเฉพาะที่ คือ การฉีดยาชาเข้าไปในบริเวณที่จะผ่าตัดทำให้ คนไข้จะรู้ตัว บริเวณผ่าตัดรู้สึกว่ามีแรงกดแรงขยับแต่ไม่รู้สึกเจ็บ
- ยาสลบแบบฉีดเข้าเส้นเลือดดำ เพื่อให้ไม่รู้สึกตัว คนไข้จะหลับไม่รู้สึกตัว แต่อาจจะมีอาการละเมอขยับตัวไปมาขณะผ่าตัดได้ ไม่มีการใช้ท่อช่วยหายใจ
- ดมยาสลบ คนไข้จะไม่รู้สึกตัว ไม่มีการละเมอขยับตัวระหว่างหลับ ใส่ท่อช่วยหายใจและใช้เครื่องในการหายใจให้คนไข้
ถามว่าควรใช้วิธีไหนดี ต้องบอกว่าแล้วแต่ประมาณ และบริเวณที่จะดูดไขมันครับ เพราะถ้าปริมาณไขมันไม่มากหรือบริเวณเล็ก ๆ อาจจะไม่จำเป็นต้องดมยาสลบก็ได้ เรามาเปรียบเทียบข้อดีและข้อเสีย เป็นข้อ ๆ จะเข้าใจได้มากกว่า
ข้อดีของยาชาเฉพาะที่
- คนไข้รู้สึกตัวตลอดเวลาที่ผ่าตัด ดังนั้นไม่ต้องกังวลเรื่องการหยุดหายใจ
- กลับบ้านได้เลย เนื่องจากไม่มียาที่กดการหายใจตกค้างในร่างกาย
ข้อเสียของยาชาเฉพาะที่
- จะรู้สึกตัว ทำให้คนที่เป็นกังวลกับการผ่าตัดมาก อาจจะกังวลหรือกลัว ระหว่างการทำดูดไขมัน อาจจะต้องเลิกกลางคัน หรือต้องให้ยาทางเส้นเลือดดำเพิ่มเติมได้
- เมื่อดูดใกล้ ๆ กับกล้ามเนื้อ หรือไขมันเริ่มเหลือน้อย อาจจะมีอาการเจ็บได้ ทำให้ทำได้ไม่เต็มที่
- ถ้าดูดบริเวณที่กว้างๆ หรือไขมันมาก ๆ จะต้องใช้ยาชาเฉพาะที่จนเกินขนาดได้ ทำให้เกิดอันตรายได้
ข้อดีของการฉีดยาเข้าเส้นให้หลับ
- คนไข้ไม่รู้สึกตัวเลย ช่วยในกรณีที่มีความกังวลมาก
- คนไข้ไม่รู้สึกตัวเหมือนดมยาสลบ แต่ไม่ต้องใช้เครื่องดมยา และใส่ท่อช่วยหายใจ ทำให้ต้นทุนถูกกว่าดมยาสลบ
ข้อเสียของการฉีดยาเข้าเส้นให้หลับ
- ถึงแม้จะไม่รู้สึกตัว แต่อาจจะมีการละเมอขยับตัวตอบสนองของร่างกาย ทำให้ผ่าตัดลำบาก
- ต้องสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด ขณะผ่าตัด และหลังผ่าตัดได้ เพราะมีโอกาสหยุดหายใจจากยา ทำให้มีอันตรายถึงชีวิตได้
- บุคลากรที่ทำการฉีดยาควรจะต้องมีความรู้ในการดูแลผู้ป่วย เพราะผู้ป่วยแต่ละคนต้องใช้ยาในขนาดที่ไม่เท่ากัน บางคนต้องใช้ยามาก บางคนใช้ยาน้อย แนะนำให้เป็นแพทย์วิสัญญีจะดีที่สุด
- บางสถานบริการไม่จ้างแพทย์วิสัญญีมาเป็นคนดูแลผู้ป่วย แต่แพทย์ผู้ทำการผ่าตัด พยาบาลหรือเจ้าหน้าที่มาเป็นคน ให้ยาเพื่อลดต้นทุน
- ต้องนอนสังเกตอาการหลังผ่าตัดว่ารู้ตัวดีแล้วค่อยกลับ
- อาจจะมีการตื่นระหว่างผ่าตัดได้
ข้อดีของการดมยาสลบ
- ผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว และไม่มีการละเมอขยับแขนขาเวลาหลับ ทำให้ผ่าตัดได้ผลที่ดีกว่า
- การดมยาสลบผู้ป่วยมีท่อ และเครื่องช่วยหายใจ ดูแลการหายใจ โอกาสที่มีปัญหาหยุดหายใจระหว่างผ่าตัดแทบจะไม่มี
- สามารถดูดไขมันปริมาณมาก ๆ และหลาย ๆ จุดได้พร้อม ๆ กัน รวมถึงการตัดหนังหน้าท้อง เย็บกล้ามเนื้อหน้าท้อง ก็สามารถทำพร้อมกันไปได้เลย
- ส่วนใหญ่การดมยาสลบต้องใช้หมอวิสัญญีมาดูแล โดยเฉพาะ
ข้อเสียของการดมยาผ่าตัด
- ส่วนใหญ่ต้องนอน รพ.อย่างน้อย 1 คืน เพราะยาที่อยู่ในร่างกายอาจจะอยู่นาน ถึง 24 ชมได้
- อาจจะมีอาการคลื่นไส้หลังผ่าตัด จากการดมยาได้
สรุปจากข้อดี ข้อเสียข้างต้นแล้ว การดูดไขมันถ้าเราไม่ได้ดูดในปริมาณมาก หรือ จำนวนหลายที่สามารถทำโดยฉีดยาชาเฉพาะที่ได้ แต่ถ้าเมื่อไหร่ก็ตามปริมาณไขมัน และบริเวณที่ต้องดูดมีหลายที่ การดมยาสลบน่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่าครับ
ไม่ค่อยแนะนำการฉีดยาเข้าเส้นเลือดดำในการผ่าตัดนอกจากจะแน่ใจว่ามีแพทย์วิสัญญีเป็นผู้ดูแลการผ่าตัด ซึ่งถ้าอยากแน่ใจควรสอบถามจากสถานพยาบาลนั้น ๆ หรือขอเจอแพทย์วิสัญญีก่อนผ่าตัดได้นะครับ เพื่อให้เรามั่นใจมากขึ้น